Doğum yaptıktan sonra çalışma hayatına dönen çalışan anneler için emzirme izni akıllarda birçok soru yaratan bir durum oluyor. Süt izninin ne kadar olduğu, emziren annenin iş yerinde en fazla ne kadar saat çalışabileceği gibi sorular akıllara gelen konulardan bazıları. Bu sorulara dair cevap arayan çalışan yeni doğum yapmış anneler, bu yazımız tam size göre.
Çalışan kadınlar için doğum ve doğumdan sonra gelen emzirme süreci en önemli ve bir yandan da en zor zamanlardır. Anneler bebeklerinin sağlığı için emzirmek durumundadırlar. Bu nedenle emzirme izni de yasal güvenceler altındadır ancak bazı iş yerleri ve işverenler bu konuya gerekli özeni göstermeyip çalışan anneleri bu haklarından mahrum etme çabası içine girebiliyorlar. Biz de bu durumu düşünerek çalışan annelerin emzirme izni hakkı konusunda daha bilinçli olmasını ve iş yerlerinde böyle bir durumla karşı karşıya kalırlarsa haklarını savunmalarını amaçladık.
Doğum izninin süresi ne kadardır?
8 hafta doğum öncesi, 8 hafta doğum sonrası olmak üzere doğum izni toplamda 16 haftayı bulmaktadır. Ancak hamile kadının sağlık durumunda bir sorun yoksa doktordan alacağı sağlık raporuyla doğum öncesi sadece 3 hafta izin kullanıp kalan 5 haftayı doğum sonrasına aktarmak mümkündür. Çoğul gebeliklerde ise doğum izninin süresi biraz uzayıp toplamda 18 hafta olmaktadır.
Süt izninin süresi
Emziren anne, çocuğu doğduktan sonra bebeği bir yaşına gelene kadar günde 1 buçuk saat bebeğini emzirme hakkına sahiptir. Bu emzirme süresi günlük çalışma süresinin içinde sayılır. Bu izin süresinin nasıl kullanılacağına, sürenin hangi saatler arasında kullanılacağına çalışan annenin kendisi karar verebilir.
Şehirde yaşayan çalışan annelerin ne yazık ki bu izni kullanması oldukça zor olmaktadır. Şehir içindeki trafikten kaynaklı annelerin gün içinde 1,5 saat eve gidip çocuklarını emzirip gelmeleri oldukça zor olmaktadır bu nedenle birçok çalışan kadın bu iznini işe 1,5 saat geç gitmek veya işten 1,5 saat erken çıkmak şeklinde kullanmaktadır. Tercihe bağlı olarak ise bazı anneler günde 1,5 saat izin kullanmak yerine bu saatlerin toplamı olarak haftada bir gün izinli olabiliyorlar.
Kamu çalışanları için emzirme izni
İş Kanunu´nda kamu çalışanları için belirlenen süt izni bebek 6 aylık oluncaya kadar günde 3 saat, 6 aydan sonra ise bebek bir yaşına basana kadar günde 1,5 saattir.
Emzirme izninin alınması ne şekilde olur?
Emzirme izninin alınması için çalışan annenin işverenine dilekçe ile bu durumu bildirmesi gerekir. Bundan sonraki aşama ise işverenin çalışan anneye ?´izin yapması uygun´´ şeklinde bir yazı göndermesi gerekir.
Emzirme izninin verilmediği durumlarda ne yapılması gerekir?
Çalıştığı iş yeri çalışan anneye süt iznini kullandırmaz veya kadının istediği şekilde kullandırmayıp yasal düzenlemeye uymazsa çalışan anne 4857 sayılı İş Yasası´nın 24. maddesine göre iş sözleşmesini fesh etme hakkına sahiptir. Bu durumda yapılan bir fesih işleminde kadın haklı olacağı için de aynı zamanda iş yerinden kıdem tazminatı ile birlikte ücret ve daha birçok hakları talep etme yetkisine sahiptir.
Süt sağma alanı
Kadınların yaşına ve medeni durumuna bakmazsınız eğer bir iş yerinde 100 ile 150 arasında kadın işçi çalışıyorsa o iş yeri bir yaşından küçük çocukların bakılması ve emziren kadınların çocuklarını rahatça emzirebilmeleri için bir emzirme odası kurmak zorundadır. Bu oda çalışma yerinin dışında olmalı ve iş yerine en fazla 250 metre uzaklıkta bulunabilmektedir. Eğer bu alanın uzaklığı 250 metreden uzaksa da iş veren oraya ulaşım için ücretsiz servis tutmak zorundadır.
Ne yazık ki emziren kadınlar için süt sağma odası günümüzde iş yerlerinde henüz pek de yaygınlaşmış durumda değildir. Bu nedenle birçok anne sütünü tuvalette sağmak durumunda kalmaktadır. Oysa annelerin sütlerini kendilerini özellikle psikolojik açıdan rahat hissettikleri bir yerde sağmaları gerekir.
Ücretsiz izin süresi
Doğum izni konusuna geri dönecek olursak, çalışan anne istediği durumunda 16 haftalık iznin haricinde ve çoğul gebeliklerdeki 18 haftalık iznin haricinde 6 aya kadar ücretsiz izin de kullanabilir. Bu süre, yıllık ücretli izin süresine dahil edilmeyecektir. Bunun dışında çalışan anne izin yapmak istediği durumda yıllık iznini de kullanabilir.
Emziren anneler için gerekli iş yeri koşulları
-Emzirmekte olan anne doğumdan sonraki 6 ay boyunca asla gece çalıştırılamaz.
-Hamile, yeni doğum yapmış ve emziren kadınlar günde 7,5 saatten fazla çalıştırılamazlar.
