Mühendislik programlarının başlangıcı bilgisayar ortamlarında oluşturulan hesaplama, tasarım, analiz, modelleme ve simülasyonlarla başlıyor. Günümüzde bilgisayar programları mühendisler için büyük kolaylık sağlamakta ve kariyer açısından da oldukça önemli bir yerde durmaktadır.
Bu yazılımları iş ilanlarının neredeyse hepsinde görmek mümkündür. Bu yazıda sizler için bir mühendisin genel olarak biliyor olması gereken programları seçtik. Mühendisliğin birçok alt dalı vardır ancak bahsedeceğimiz programlar hemen hemen her mühendislik alanında kullanılan programlardır.
1.Office Programları
Office programları bir şirket için olmazsa olmazdır. Hatta mühendisler bir yana, her insanın öğrenmesi gereken programlardandır. 1989 yılında Microsoft tarafından tanıtılan işletim sistemlerinde birbirleriyle ilişkili masaüstü uygulamaları, sunucular ve hizmet sunan bir ticari ofis yazılım paketidir.
Özellikle Word, Excel ve PowerPoint ile öne çıkan bir yazılım paketidir ve OneNote, Outlook, Groove, Publisher, Infopath, Access gibi uygulamalar içermektedir. Ofis365, her zaman en güncel Microsoft modern üretkenlik araçlarına sahip olmanızı sağlayan bir abonelik hizmetidir. Bir kerelik satın alma seçeneğiyle Office 2019´u da edinebilirsiniz.
Çoğu kişi tarafından programın bilindiği sanılır ve iş başvurularında pek fazla bu bilgi dikkate alınmaz. Ancak uygulamaları (özellikle Word, Excel ve PowerPoint) kullanmak için daha ayrıntılı bilgi gerekmektedir. Öğrenmek isteyenler için ise bolca Türkçe kaynağa da sahiptir.
2.Cad/ Cam/ Cae/ Plm/ Cadd/ Bim YazıIımları
Günümüzde, gelişen teknoloji sayesinde bir parçayı sanal ortamda iki boyutlu ya da üç boyutlu çizip, analiz yapmak ve yine sanal ortamda hareket ettirilebilen bir parçaya daha birçok özellikler ekleyip incelemek kolay hale gelmiştir.
Birçok mühendis dalına özel programları bulunmakla beraber her mühendisin kendine uygun programı seçip kullanmayı öğrenmesi gerekmektedir. Özellikle makine, elektrik-elektronik, kimya ve inşaat mühendislikleri ve bu mühendisliklerin alt dalları için bu programlar oldukça önemlidir.
CAD: (Computer Aided Design) Bilgisayar Destekli Tasarım
CAM: (Computer Aided Manufacturing) Bilgisayar Destekli İmalat
CAE: (Computer Aided Engineering) Bilgisayar destekli mühendislik
PLM: (Product Lifecycle Management) Süreç Yönetimi
CADD: (Computer Aided Design Drafting) Bilgisayar Destekli Tasarım ve İmalat
BIM:(Building İnformation Modelling) Yapı Bilgisi Modellemesi
Matlab
Matlab, mühendislerin kullanması için en önemli olan programların başında gelir. Günümüzde 500.000´den fazla sayıda farklı alandan akademisyen, araştırmacı, bilim insanı ve öğrenci tarafından kullanılmaktadır. İsmi ?MATrix LABoratoty? kelimesinin kısaltmasından gelir. Bir mühendisin ihtiyacı olan her türlü hesaplamayı ve görsellemeyi yapabilecek düzeyde bir programdır.
Matlab, teknik hesaplamalar ve matematiksel problemlerin çözümü ve analizi için tasarlanmış bir yazılım geliştirme aracıdır. İsminden de belli ettiği gibi matrislerle çalışmaktadır. Görüntü işleme, yapay sinir ağları, sayısal işaret işleme, optimizasyon, veri elde etme, veritabanı, filtre tasarımı gibi araçları ile mühendislere harika bir tasarım ve analiz ortamı sunmaktadır. Bu yüzden Matlab mühendis adaylarının ve mühendislerin öğrenmesi gereken programların en başında gelir.
Autocad
Amerikalı Autodesk şirketi tarafından geliştirilmiş bir Cad programıdır. 1980´lerin başından beridir programı geliştirmektedirler. Kullanımı mühendisler arasında oldukça yaygın olmakla beraber çoğu işletmenin mühendislik dallarının yanı sıra mimarları tarafından da kullanılmaktadır. Diğer Cad programları için gerekli olan altyapıyı sağlar.
İki boyutlu ve üç boyutlu tasarım yapan mimarlar için çizim konusunda oldukça kolaylık sağlayan bir programdır. Genel itibariyle çizim komut arama satırı bulunur ve buraya kullanılacak olan komut yazıldıktan sonra, komutun özelliklerine dayalı olarak yapılır. Öğrenmek isteyenler için yine birçok Türkçe kaynağı mevcuttur ve kullanımı diğer cad programlarına nazaran oldukça basittir. Çoğu üniversite eğitimini vermektedir.
Solidworks
Fransız Dassault System´e aittir, iki ve üç boyutlu tasarım yapılabilip, çizilen parçaya belirli özellikler eklenip daha güzel görünüm elde etmeye yarayan, analiz yapılıp değerlendirilebilen ve simülasyon yapıp hareketlerini incelemeye yarayan bir programdır. Kullanımı oldukça yaygındır ve özellikle makine mühendisleri arasında kullanımına daha sık rastlanmaktadır. Türkçe olarak birçok kaynağına ulaşılabilmektedir.
Catia
Yine Dassault System´e ait bir program olmakla beraber, Solidworks´e oranla daha çok gelişmiştir. Özellikle makine ve otomotiv mühendisleri için en gelişmiş Cad/Cam/Cae programlarından biridir. Solidworks´ün yaptıklarını fazlasıyla yapmakla beraber asıl önemli özelliği çok daha güvenilir sonuçlar veriyor olmasıdır. Piyasada oldukça pahalıdır ve daha çok otomotiv, havacılık ve savunma sanayisinde kullanılmaktadır.
Öğrenimi diğer cad programlarına göre daha zordur ve diğerlerine göre daha profesyonel bir programdır. Türkçe kaynağı ise diğer programlara göre daha kısıtlıdır. Ancak bilinmesi halinde mühendislere ciddi anlamda kolaylıklar sağlamaktadır.
Siemens NX
Siemens Plm şirketine aittir ve daha çok NX Unigraphics olarak bilinir. Tasarım, imalat ve analizin yanı sıra süreç yönetimini de içerisinde barındıran ve kalıp tasarımını yaptıktan sonra cnc tezgahlarında imalata imkan sağlayan Cad/Cam/Cae/Plm programıdır. Daha çok otomotiv, havacılık ve kalıpçılık alanlarında kullanılır. Catia gibi profesyonel bir programdır. Türkçe kaynağı kısıtlıdır.
Autodesk Alias Ailesi
Autodesk firmasına aittir ve endüstriyel tasarımdan otomotive kadar çalışan tasarımcılar için özelleştirilmiş araç setleriyle donatılmış bir programdır. Özellikle otomotiv tasarım ve stil çalışmalarıyla ilgilenenler için yardımcı bir programdır. Özellikle otomotiv mühendislerinin tercih ettiği program, barındırdığı araç kutularıyla ve olanak sağladığı çalışmalarıyla ilginç endüstriyel araçlar tasarlamak isteyen tasarımcılar için oldukça faydalı bir programdır.
ProEngineer
Özellikle mekanik anlamda öne çıkan bir programdır ve aynı Catia ve Siemens NX gibi daha profesyonel bir programdır. Analiz, katı modelleme ve simülasyonu başarılı şekilde yapar. Ancak oldukça pahalı bir programdır.
Ansys
Analiz programlarının en güçlüsü olmakla beraber, simülasyon yapabilme yeteneği sayesinde sanal ortamda güvenilir sonuçlar veren testler yapabilmektedir. Gelişmiş bir programdır. Özellikle yaptığı simülasyon testleriyle şirketlere fazla masraf çıkarttırmadan ürünleri üzerinde hasar testi yapabilmeyi sağlar. Mukavemet, titreşim, akışkanlar mekaniği ve ısı transferi gibi modüllere ayrılarak daha kesin sonuçlar alabilmeyi sağlar.
Ideacad
Merkezi Bursa´da bulunmaktadır ve ideYAPI firmasına aittir. İngilizce ve Türkçe arayüzüyle üretilmiş bir inşaat mühendisliği yazılımıdır. İdeCAD Statik yazılımı; betonarme yapı sistemlerinin statik ve dinamik analizi, boyutlandırılması, projelendirilmesi, güçlendirilmesi ve detaylandırılmasında kullanılan entegre bir yazılımdır.
Sap2000
Yine bir inşaat mühendisliği programıdır ve dünya genelinde kullanımı oldukça yaygındır. Özellikle betonarme yapılar için önemli sonuçlar verdiğinden yapı mühendislerinin bilmesi bir bakıma şarttır. Diğer inşaat programlarına örnek olarak ise ProBina ve Sta4Cad verilebilir.
Netcad
Ankara merkezli bir Türk firmasının ürünüdür ve özellikle karayolları bölümünde çalışanlar ve harita mühendisleri için oldukça önemli bir programdır. Programın temeli haritacılıktır ve Autocad´le kıyaslayacak olursak bu alanda baya öndedir. Harita mühendisleri için önerebileceğimiz diğer programlar olarak Mapİnfo, Arcgis ve Microstation´ı sayabiliriz.
Chemcad
Kimya mühendisleri için oldukça önemli ve kullanımı da kolay olan bir simülasyon programıdır. Özellikle organik ve molekül çizimlerinde başarılı sonuçlar vermektedir. Bir diğer önemli kimya mühendisliği programı olan Aspen´e göre öğrenimi daha kolaydır. Aspen´le özellikleri birbirine yakındır ancak Aspen daha gelişmiştir ve öğrenmesi bir miktar daha zordur.
3ds Max
Animasyon, simülasyon ve tasarım yapabilen bir programdır bu nedenle grafik tasarımcılar ve mimarlar için oldukça kullanışlıdır. Mühendislerin pek tercih etmediği bir program olsa bile, farklı tasarımlar yapabilmek adına kullanışlı bir programdır. Dünyada oldukça fazla kullanıcısı vardır ve amatör tasarımcılar tarafından da kullanılmaktadır. Filmlerdeki bilgisayar efektlerini yapmaya da yarayabilen bir program olan 3ds Max´a alternatif olarak Rhinoceros, Blender 3D ve Autocad Maya da kullanılabilir.
Altium Designer
Avustralyalı bir firma tarafından üretilmiş bir programdır ve özellikle elektrik-elektronik mühendisleri için çok kullanışlıdır. Eski adı Protel´dir. Sektörde uzun yıllardır kullanıldığı için çok yaygındır. Üretici firma sektörün tek birleşik elektronik tasarım yazılımı olma iddiasıyla çok fazla reklam yapmaktadır. İş ilanlarında bu nedenle sıklıkla ismi görülür. İnternette programa dair birçok Türkçe kaynak bulunabilir.
Proteus
Bir devre tasarım programı olan Proteus, öğrenmesi ve kullanması oldukça kolay olan bir programdır. Bu nedenle öğrenciler arasında da oldukça yaygındır. Simülasyon özelliği çok başarılı çözümler sunmaktadır. Proteus programı sayesinde sank bir laboratuvardaymış gibi çalışabilirsiniz. Zengin Türkçe kaynakları mevcuttur. Ayrıca paylaşım sitelerinde gördüğünüz birçok proje Proteus kullanılarak çizilmiştir. Diğer elektrik-elektronik programlarına örnek olarak Multisim, PSpice, E-Plan, Mentor Graphics, Eagle, Simatic SCL verilebilir. Özellikle Mentor Graphics öne çıkmaktadır.
3. Programlama Dilleri
Bilgisayar programlaması bambaşka bir dünyadır. Çoğu mühendise çok zor gözükür ancak öğrenildiğinde insana büyük bir özgüven duygusu aşılar. Algoritma yazması saatler sürer ve asla bitmeyecekmiş gibi gelir. Her dilin kendine ait kodları ve özellikleri vardır. Bir dilin yaptığını başka bir dil yapamayabilir.
Programlama dilini öğrenmek ciddi emek ister. Bunun için öğrenilecek dilin özelliklerini önceden bilmek ve ona göre başlamak gerekir. Daha çok Pascal, C, C++, C#, Java, Basic, Fortran, Delphi, Python gibi diller tercih edilir.
Programlama dili bilmek daha çok bilgisayar mühendislerini ilgilendiren bir işmiş gibi gözükür ancak durum öyle değildir. Programlama dili bilmek tüm mühendislerde aranan başlıca özelliklerden biridir. Bunun yanında HTML ve PHP gibi web tasarım programları da aranan özellikler içerisindedir.
Mühendisliğin çok fazla dalı vardır. Her mühendisin kendisine en uygun programı bulup ona göre çalışması gerekir. Burada bahsedilmeyen programlar tabii ki var ve teknolojinin gelişmesiyle daha fazla program da ortaya çıkacaktır. Mühendislerin bu gelişmeleri yakından takip etmesi gerekiyor. Ancak, bir mühendisin ya da mühendis adayının sadece bilgisayar kullanması yeterli değil. Bunun yanında yabancı dil öğrenmesi ve bulunduğu alanda kendini geliştirmek için çaba göstermesi de oldukça önemlidir.
